Tiểu lâu một đêm nghe mưa xuân

Mắt thấy Tết đã cận kề, Lâu phủ cũng theo đó bận rộn hẳn lên. Chẳng trách người ta nói năm trước chỉ có bữa Đại Hàn yến là còn có thể thong thả dự, bởi từ đó trở đi, các vị phu nhân đều phải lo liệu việc năm mới, các tiểu thư cũng theo học quản gia, hoàn toàn không có thời gian dự tiệc xã giao. Bởi vậy, mấy buổi yến sau, tỷ muội Lâu gia đều không tham dự.

Năm rồi ăn tết, ba tỷ muội theo Lâu nhị nãi nãi quản trông việc nhà, từ thực đơn cuối năm, chiêu đãi khách khứa qua lại, cho đến tế tổ, quà lễ, mỗi một điều đều phải học hỏi hỗ trợ. Năm nay lại là “làm khách”, Lâu gia hiện nay đã có Lâu tam nãi nãi làm đương gia, nàng vốn dĩ luôn kiêng dè không muốn nhị phòng nhúng tay, mọi sắp xếp đều an bài kín kẽ, không để nước chảy vào bát nhà người khác. Nhị phòng vì thế cũng vui vẻ thanh tĩnh. Lâu nhị nãi nãi lại sớm căn dặn các nàng, lần này chỉ làm khách, vạn sự mặc kệ, có chuyện thì báo bà, tuyệt không được giao phong cùng người tam phòng.

Phùng Uyển Hoa tâm tính tàn nhẫn, trên mặt luôn mang vẻ tươi cười như hổ rình mồi, vì lợi ích, chuyện gì bà ta cũng có thể làm đến nơi đến chốn. Lại thêm nhà mẹ đẻ thế lực lớn, Lâu lão thái quân cũng ngầm đồng tình, năm xưa Lâu nhị nãi nãi thân cô thế cô, một mình ở kinh thành có ủy khuất cũng chỉ biết nghiến răng mà nuốt xuống. Nay tuy rằng đã vẻ vang trở về, nhưng tâm mang trọng trách chính là phải vì nữ nhi chọn nơi gửi gắm, ở lại nhà cũ cũng là vì ngại người ta dị nghị, còn chưa phân gia mà đã dọn ra phủ riêng, có thể thấy gia trạch không yên.

Khanh Vân vốn luôn hiếu thuận nghe lời, Lăng Sương xưa nay không thích quản chuyện nội trạch, chỉ có Nhàn Nguyệt gần đây ho khan, không thể ra ngoài, nhàn rỗi đến phát chán. Cũng may bên người còn có Tham Tuyết làm tai mắt, hai người liền ngo ngoe rục rịch. Lâu nhị nãi nãi vẫn không ngớt dặn dò, Nhàn Nguyệt chỉ ung dung đáp: “Người không phạm ta, ta tự không phạm người, nương cứ yên tâm.”

Nào ngờ lời nàng còn chưa dứt, người đã đến cửa gây chuyện.

Ngày hai mươi ba là ngày cúng ông Táo, sang hai mươi bốn thôn trang mới đưa sản vật lên. Gà vịt bò dê thì không kể, ngay cả dã vật như hoẵng, hồ, lộc đều có đủ cả. Lâu gia vốn chẳng thể tính là đại hào, tại chốn kinh thành tàng long ngọa hổ cũng chỉ xem như trung thượng mà thôi. Nhưng Lâu tam nãi nãi thủ đoạn lợi hại, lại ưa hư vinh, năm nào cũng dựng thế thật náo nhiệt khiến người ta phải khen ngợi. Hai nữ nhi của bà cũng theo bà mà học được chút bản lĩnh, vốn chỉ có bảy tám phần tư sắc, lại nhuộm đẫm thành thập phần đại mỹ nhân, đồn đãi rằng trong kinh, trừ Tuân quận chúa, các nàng chính là hai người xuất sắc nhất. Bởi thế vô số thế gia công tử cũng đã tin là thật, đem lòng mến mộ. Nếu không phải Khanh Vân xuất hiện, chỉ sợ các vị quý phụ kia cũng phải khổ não.

Nhàn Nguyệt chẳng cần bước chân ra khỏi cửa cũng biết chuyện thiên hạ. Ngày hai mươi bốn, Tham Tuyết ra ngoài xem đồ thôn trang đưa tới, trong phòng chỉ còn nàng và Lăng Sương. Vốn hai người đang yên tĩnh đọc sách, nàng bỗng thản nhiên nói một câu: “Triệu phu nhân hình như rất thích Khanh Vân.”

“Triệu phu nhân nào?” Lăng Sương ngạc nhiên.

“Triệu hầu gia phu nhân, mẫu thân Triệu Cảnh.” Nhàn Nguyệt đáp như thuộc trong lòng bàn tay.

“Triệu Cảnh lại là ai?”

“Tổ phụ hắn là Phú Bình hầu, sinh hai con trai. Phụ thân Triệu Cảnh là trưởng tử, quan vị không cao, chỉ là một chức ngự sử, nhưng đã kế thừa tước hầu. Phụ thân Triệu Tu tuy rằng là con vợ lẽ nhưng chức quan lại lớn. Hai huynh đệ ấy trong kinh có ngoại hiệu ‘Đại Triệu – Tiểu Triệu’, người đời còn gọi là Triệu vương tôn. Hiện trong hàng thế gia kinh thành, nếu luận danh vọng, họ đứng vào hàng năm người nổi bật nhất, ai gặp cũng muốn tranh phần.”

“Triệu vương tôn? Ngoại hiệu ấy ai đặt?” Lăng Sương nhíu mày hỏi.

“Ta đặt.” Nhàn Nguyệt mặt không đổi sắc, vẻ thản nhiên đến mức Lăng Sương phải bật cười.

“Thư sinh không ra khỏi cửa và tường tận chuyện thiên hạ, tỷ là muốn làm Gia Cát Khổng Minh sao? Lại còn bảo chúng ta chưa tới cửa người ta mà đã định trước năm bậc thứ tự, chẳng lẽ ngay cả cái ghế ngồi cũng muốn xếp sẵn?”

Nhàn Nguyệt khẽ nhướng mày, thong thả đáp: “Ngươi không hiểu. Chúng ta tuy rằng không ra khỏi cửa, nhưng tin tức ta đều nắm rõ. Đợi đến tiết Nguyên Tiêu ra đường đi bách bệnh, trông thấy người, ta sẽ chỉ cho ngươi từng người một. Ngươi đừng cho rằng ta giống ngươi, chuyện gì cũng hồ đồ. Việc trong kinh, ta sớm hỏi thăm rõ ràng rồi.”

Lời nàng quả thực không phải khoác lác. Dưới trướng tướng mạnh không có binh hèn, nha hoàn Đào Nhiễm của nàng cũng cực kỳ cơ linh. Kinh thành quy củ nghiêm, không chỉ tiểu thư, ngay cả nha hoàn theo hầu cũng khó gặp ngoại nam. Nhưng Đào Nhiễm lại có vài tiểu nha hoàn. Nhàn Nguyệt thân thể yếu, thuở nhỏ một tay vú Hoàng nuôi nấng. Hoàng mụ mụ con đẻ mất sớm, càng đem nàng như nữ nhi ruột mà chăm nom, điều gì cũng chiều theo. Nhàn Nguyệt thích vẽ tranh, thường cần mua giấy tốt, bút mực, lại tìm thuốc màu, vì thế Hoàng mụ mụ danh chính ngôn thuận mà ra ngoài. Nhà Hoàng mụ mụ còn có trượng phu làm kiệu phu, tin tức linh thông chẳng phải thường. Cho nên nàng nói có thể xếp thứ tự từng người, tuyệt không phải lời nói xuông.

“Ta thấy Triệu phu nhân đối với Khanh Vân đúng là thương mến tận tâm, chẳng phải hư tình giả ý. Hơn nữa còn muốn lôi kéo Lư phu nhân nhận Khanh Vân làm nghĩa nữ. Chỉ khổ thay Lư phu nhân cũng quý mến Khanh Vân, nhưng lại không chịu nhận—nhận rồi thì chẳng thể cưới nàng làm tức phụ nữa. Các phu nhân khác đều khen Khanh Vân là bảo châu trong tay, nương chúng ta lại càng rạng rỡ, khiến tam phòng mất hết mặt mũi, bữa khuya chưa đụng đã trở về, nói lạnh, ăn không vô—thật khiến người ta cười muốn chết.”

Nhàn Nguyệt hạ giọng, thần sắc cảnh giác: “Ngươi nghe chưa, Ngọc Châu với Bích Châu, mục tiêu thứ nhất chính là hai vị công tử Triệu Cảnh và Triệu Tu. Lần trước ta cố ý bảo Đào Nhiễm nói vài câu khách sáo, nói thiếu niên kinh thành không đẹp, cũng chẳng phong lưu bằng Giang Nam. Ngươi biết nha hoàn của Bích Châu Tiểu Đào đáp thế nào không? Nàng nói: “Nói bậy, Triệu gia hai công tử tuổi trẻ tuấn lãng, văn hoa lại thịnh, đến quan gia cũng khen hết lời.” Kinh thành quy củ lớn như vậy, khuê tú làm gì có cơ hội gặp vương tôn? Ngươi nghĩ xem—nếu đã khen đến thế, chẳng phải vốn lưu tâm từ sớm? Triệu gia rõ ràng không muốn buông, chứ nếu không tam phòng đã sớm định thân rồi. Theo ta, nên đề phòng tam phòng một chút. Nếu Triệu phu nhân thật sự để mắt đến Khanh Vân, tam phòng sẽ dám làm ra thủ đoạn gì, ai biết được?”

Lăng Sương nghe xong, cũng ghi tạc trong lòng. Quả nhiên đêm ấy sự tình liền ứng đúng lời Nhàn Nguyệt.

Nhà mẹ đẻ Lâu lão thái quân vốn là Vương gia, cũng là danh môn vọng tộc. Chỉ tiếc mấy năm nay sa sút có phần giống Thôi thị, hiện ra khí tượng suy tàn. Lâu lão thái quân thân thế không còn như trước, bèn đem mấy tôn chất bên ngoại rước vào phủ ăn Tết. Huynh đệ Lâu lão thái quân đều đã qua đời, chỉ còn góa tẩu Vương lão phu nhân tính tình ôn hòa, nhi tử làm quan nơi khác, bà vì thế mỗi năm đều ở lại Lâu gia. Mấy tôn tử của bà cũng đều ở lại trong phủ Lâu gia học hành. Tam phòng vốn đương gia quản sự, lại phải nuôi người Vương gia nhiều năm như vậy, phỏng chừng oán khí đã kết từ lâu…

Quả nhiên, tối nay bà ta liền nhân cơ hội phát uy. Đêm giáp niên dài dằng dặc, mọi người tụ lại bên lão thái quân bồi người nói cười, đánh bài. Khanh Vân thì ngồi một góc thêu thùa. Lâu lão thái quân hôm nay có chút mệt nhọc nên nghỉ sớm, chỉ dặn mọi người thay bà tiếp chuyện Vương lão phu nhân. Nhị phòng, tam phòng nãi nãi đều có mặt, bồi tiếp đánh bài. Đang lúc ấy, quản sự Phùng nương tử bước vào, ghé tai tam nãi nãi nói mấy câu. Tam nãi nãi đang tập trung đánh bài, nghe không rõ bèn cau mày bảo: “Có chuyện gì cứ nói thẳng, ở đây đều là người nhà, đừng vo ve như muỗi thế.”

Phùng nương tử mặt đầy khó xử, đành phải đáp: “Hạ nhân vừa kiểm lại hàng khô, số bào ngư đưa tới không đủ. Tam đầu bào chỉ đủ phần lão thái thái, còn lại mọi người chỉ có thể dùng loại mười hai đầu bào ạ.”

“Mười hai đầu bào? Nghe vậy còn ra thể thống gì nữa. Đây là ăn bào ngư chứ có phải cắn hạt dưa đâu ” Tam nãi nãi vừa đánh bài vừa nói. Mọi người lập tức bật cười. Bào ngư lớn hay nhỏ vốn là tính theo số con trong một cân, mười hai đầu bào chính là mười hai con mới được một cân, nhỏ đến mức nhìn chẳng khác gì hạt dưa.

“Cũng không có cách nào khác, bây giờ đi mua chắc chắn không kịp. Có tìm được thì cũng đắt hơn vàng. Cuối năm thiếu bào ngư vốn là chuyện thường, may mà phần của lão thái thái vẫn đủ.” Phùng nương tử gượng cười giải thích.

“Như vậy sao được? Lão thái thái ăn, còn khách nhân chỉ nhìn, sẽ thành cái đạo lý gì? Ai lại để chủ nhà ăn đồ tốt còn khách thì ăn kém hơn.” Tam nãi nãi nhíu mày, nói: “Nếu để truyền ra, chẳng phải bảo ta làm đương gia mà như ăn mày, ngay cả đồ ăn cũng lo không nổi? Cố tình chọn đúng lúc cuối năm mà xảy ra chuyện này—kho hàng là ai quản? Làm việc sơ suất như vậy?”

Phùng nương tử vội giải thích: “Cũng không phải nhà kho sơ suất. Năm trước đều là mua ở cửa hàng đồ biển. Chỉ là năm nay trong toàn thành, đồ biển đều chậm mất mười ngày, phải đợi sang năm mới mua bù vào được.”

Lâu tam nãi nãi nghe vậy vẫn chẳng nguôi giận, giọng nghiêm khắc: “Chậm thì cũng mặc kệ. Chỉ cần gọi người quản sự ra đối chất, một trận bản tử cũng khó tránh…”

Vương lão phu nhân mỉm cười hòa giải: “Năm mới rồi, sao nỡ trách phạt nặng nề. Dù sao cũng là nhà mình ăn tết, cũng không phải người ngoài, khách tịch thiếu chút cũng chẳng tổn thất gì.”

Nếu sang năm mua bù được thì nay thiếu một đôi phần cũng chẳng đáng kể. Cái gọi là khách nhân, thực ra cũng chỉ là người bên Vương gia. Vương lão phu nhân hiểu rõ ý tứ, song Lâu tam nãi nãi vẫn chưa chịu thôi, còn kéo lời tiếp tục: “Khó mà xuôi được. Bên ngoài khách nhân đều được đối đãi tốt như vậy, chẳng lẽ lại để khách quý trong nhà chịu thiệt? Chỉ là lúc cấp thiết nhất thời không kiếm được. Nhị tẩu, nghe nói nhà tẩu ở Dương Châu có cửa hiệu đồ biển, cửa hàng các người năm nay cũng chậm sao?”

Lâu nhị nãi nãi từ đầu đến cuối chỉ mỉm cười, nghe đến đây liền hiểu ngay người ta đang “cháy nhà ra mặt chuột”, bèn chậm rãi đáp: “Nhà ta thì không muộn. Lần này lên kinh cũng mang theo chút hàng khô, chỉ là không biết tam muội muốn bao nhiêu.”

“Năm rồi lão thái thái dùng bào ngư năm đầu. Năm nay đổi sư phụ, muốn dùng canh gà hầm bào ngư loại tốt nhất, nên thay sang tam đầu. Khách tịch cũng dùng tam đầu. Ta tính rồi — hai tràng tiệc tất niên, sang năm còn phải đãi khách, chỉ e phải chuẩn bị đến mười cân.”

Nàng lôi kéo tay Lâu nhị nãi nãi, nói như cầu cứu: “Nhị tẩu nếu có, thật là cứu mạng muội.”

“Mười cân thì ta không có, nhưng ba bốn cân thì vẫn lấy ra được.” Lâu nhị nãi nãi nhàn nhạt đáp

“Vật thì thật sự là quá tốt rồi!” Lâu tam nãi nãi lập tức nở nụ cười hoà ái, “đợi lát nữa ta bảo Phùng nương tử sang lấy. Ngàn vạn lần đừng để lão thái thái hay biết. Tiền ta sẽ lấy từ công trướng mà bù cho nhị tẩu.” Nói rồi liền tươi cười thật thân thiết.

Lâu nhị nãi nãi biết rõ người này nếu có bù tiền cũng chẳng được bao nhiêu, bèn ung dung nói: “Nói gì vậy, nhắc đến tiền lại thành khách khí. Coi như ta dâng lão thái thái một phần lễ vật là được.”

“Sao có thể chứ, tiền này nhất định phải bù.” Lâu tam nãi nãi vội nói.

Đến buổi tối tan tràng, quả nhiên Lâu tam nãi nãi sai Phùng nương tử theo tới lãnh bào ngư. Lâu nhị nãi nãi từ bên người tháo chiếc chìa khoá trong áo bông ra, bảo Hoàng nương tử đi lấy. Quả nhiên đem ra toàn là bào ngư tam đầu hảo hạng. Phùng nương tử vừa thấy đã cười đến nở rộ cả gương mặt: “Thứ này thật quý, một cân chỉ sợ có thể làm ra bảy tám cân.”

“Đây là cổ pháp chế biến, một cân bào có thể làm đến mười cân, chẳng cần thêm thắt thứ gì, chỉ dùng canh gà hầm là được.” Lâu tam nãi nãi nhàn nhạt nói.

Lăng Sương cùng Nhàn Nguyệt đều có mặt, chưa rõ đầu đuôi sự tình, chỉ thấy nha hoàn bên Khanh Vân là Nguyệt Hương đến gần, ghé tai nói nhỏ. Hai người lập tức thu ánh mắt xuống, Phùng nương tử cũng vội vã đa tạ lui đi. Một lát sau, lại sai một nha hoàn đến, đưa tới mười lượng bạc, nói rằng: “Tam nãi nãi bảo, cuối năm phải chi tiêu nhiều việc, trước tạm đưa mười lượng gửi nhị nãi nãi, sang năm sẽ bù tiếp, thỉnh nhị nãi nãi rộng lòng dung thứ.”

Năm nay biển động gió lốc, đồ biển đều tăng giá, mười lượng bạc ngay nửa cân bào ngư còn không mua nổi. Phùng Uyển Hoa rõ ràng không phải bù tiền, mà là cố ý chọc giận người.

Nha hoàn lui xuống, trong phòng yên lặng hồi lâu. Lâu nhị nãi nãi ngồi trên ghế, sắc mặt âm trầm. Chợt nàng vươn tay cầm lấy mười lượng bạc kia, hung hăng ném thẳng ra ngoài cửa, rơi tõm vào nền tuyết.

Khanh Vân khẽ đưa mắt, Nguyệt Hương lập tức ra ngoài nhặt bạc về, lại đặt ngay ngắn trên bàn, dâng trà khuyên nhủ: “Nương hà tất vì hạng tiểu nhân mà tức giận. Dù sao cũng chỉ là vài món đồ thôi. Huống chi nương cũng không phải e ngại bà ta, chẳng qua là giữ thể diện cho lão thái thái. Bào ngư này bà ta thật ra cũng ăn chẳng được bao nhiêu, chỉ tính là chúng ta mời Vương lão phu nhân cùng khách nhân một bữa. Trái lại lộ ra bà ta tầm mắt nhỏ nhen, chỉ biết chi li ở những việc vụn vặt, thật khiến người chê cười.”

Tham Tuyết đến lúc này mới hiểu rõ, nắm chặt nắm tay nói: “Nếu đổi là con, con nhất định không đáp ứng! Con không cho, bà ta có thể làm gì được? Chẳng lẽ còn đoạt của con sao? Hừ!”

Lời vừa dứt, mọi người đều bật cười. Lăng Sương nhẹ giọng dạy nàng: “Nếu việc đời đều đơn giản như vậy thì tốt. Muội nghe kỹ lời tam nương nói — đó chính là tọa sơn quan hổ đấu. Nếu nương từ chối, người chịu lạnh nhạt lại là lão thái thái bên nhà mẹ đẻ. Bào ngư chúng ta có, lão thái thái đều biết, tuy rõ là tam nãi nãi sai, nhưng khó tránh lão thái thái trách nương không chịu vì bà che chở. Nương tất nhiên cũng chẳng thể để Vương lão phu nhân chịu ủy khuất trong nhà này. Tóm lại, vì thể diện của đại gia mà thôi, đó mới là đạo lý của người đương gia.”

“Vậy tam nãi nãi xấu như thế, lão thái thái sao không đuổi nàng xuống, để nương làm đương gia?” Tham Tuyết vẫn là tâm tính trẻ con, nghĩ việc đời một đường thẳng tắp.

Lăng Sương chỉ mỉm cười.

“Trên đời này, người với người sống chung, không phải chỉ nhìn vào tốt hay xấu bề ngoài.” Lăng Sương chậm rãi giảng giải, giọng ôn hòa mà rõ ràng. “Tam phòng làm đương gia đã mười năm, cùng lão thái thái như môi với răng, tất có lúc va chạm. Việc lần này, tam nãi nãi đối với nhà mẹ đẻ lão thái thái có phần khắt khe, nhìn vào quả thật đáng giận, nhưng xét những chuyện khác, tam nãi nã lại đa phần thuận theo tâm ý người già. Chỉ cần bà ta không quá mức, lão thái thái tự nhiên sẽ dung thứ. Thế nhân vốn là như vậy—dù giữa quan hệ có rất nhiều khập khiễng, miễn là lợi ích chung còn đó, ai nấy vẫn có thể tiếp tục chung đụng.”

Nhàn Nguyệt ngồi bên cạnh, bỗng nở nụ cười lười nhác: “Hoặc giả lão thái thái sớm đã chán nuôi một nhà lớn như thế, tam phòng chẳng qua là đóng vai người thương thay lão thái thái mà thôi?”

Dáng vẻ nàng thoạt nhìn ốm yếu, nhưng lại phong lưu lả lướt, kỳ thật tâm tư lại sâu nhất, một câu nói ấy khiến Tham Tuyết ngẩn người. Ngay cả Lâu nhị nãi nãi cũng bật tiếng “Haizz” ngăn không cho nàng nói tiếp, sợ càng lúc càng đi đến chỗ tối tăm.

Nhưng Lăng Sương lại mượn ngay lời ấy để dạy Tham Tuyết: “Tóm lại, về sau ngươi phải nghe nhiều, nhìn nhiều, nói ít. Gặp việc nên tự suy xét vài lượt, đừng hấp tấp. Đừng vội nghĩ người ta quá xấu, cũng đừng quá đơn thuần. Tỷ như việc này, cũng chớ cho rằng tam nãi nãi đều xấu, lão thái thái đều tốt. Nếu thật sự hai người không hợp đến thế, thì đã sớm xảy ra chuyện, sao có thể để tam nãi nãi làm chủ sự đến nay? Tựa như nhiều tiểu thư thì dịu dàng, mà nha hoàn bên cạnh lại kiêu căng; ngươi chịu khó suy nghĩ, tự khắc hiểu. Có đôi khi người ta cùng nhau đóng kịch để che mắt ngươi, cũng là chuyện thường.”

Khanh Vân cũng gật đầu kết lời: “Nhưng điều trọng yếu nhất là phải vững tâm. Chỉ cần mình làm việc quang minh chính trực, đại sự sẽ không khó xử. Còn việc nhỏ, chịu khó dùng tâm một chút thì càng tốt.”

“Đó mới là đạo lý.” Lâu nhị nãi nãi nghiêm mặt nói thêm.

Mọi người nói chuyện thêm đôi câu rồi giải tán. Buổi tối, khi chuẩn bị đi ngủ, Lăng Sương đã nằm xuống trước. Nhàn Nguyệt thì ngồi trước gương tẩy trang, Đào Nhiễm và tiểu nha hoàn mỗi người cầm một chiếc lược, thay nàng chải tóc. Nàng nhìn bóng mình trong gương một lúc, bỗng nhiên bật cười khẽ.

“Kỳ thực muốn đòi lại món nợ này, cũng chẳng phải chuyện khó gì.” Nàng nhìn vào gương, nói như thì thầm.

“Tỷ chớ có nổi lên cái chủ ý bày trò.” Lăng Sương đang đọc sách, không cả ngẩng đầu: “Đến lúc đó nương lại trách tỷ.”

“Không liên quan đến ngươi, ngươi cứ chờ xem kịch hay là được.” Nhàn Nguyệt nửa cười nửa không, giọng mềm mà ẩn ý.